Menu główne

Chełmy

 

Chciałbym zakończyć opisy wschodniej części dzisiejszego Zgierza. Ostatnią wsią z tej strony miasta są Chełmy. Formalnie wieś, wtedy gromadę Chełmy przyłączono do miasta Zgierza w 1954 r.

Tutaj pozwolę sobie zacytować opis, jaki wiele lat temu popełniłem z p. Adamem Zamojskim. "Jej granice do dziś są dość wyraźnie widoczne na planie miasta. Wschodnią (jest to jednocześnie granica Zgierza) stanowi rzeka Bzura, mniej więcej od przecięcia z "łódzką" ul. Mrówczą do wyraźnego skrętu Bzury za ul. Wierzbową. Południowa granica, to też granica miasta (częściowo biegnąca wzdłuż ul. Porzeczkowej. Zachodnia to dzisiejsza ul. Letnia do wysokości dzisiejszej Błotnej. Od tego miejsca granica biegnie bezimiennym ciekiem (rowem, strumykiem) do wspomnianego zakrętu Bzury. I to cała wieś lub jak dawniej ją nazywano kolonia Chełmy."

Dziś cały teren od granic miasta w stronę krajowej jedynki i linii kolejowej nazywamy Chełmami. Pamiętać jednak należy, że oprócz wspomnianej wsi, która powstała w drugiej połowie XIX w. (po wyciętym borze) w historycznych granicach Zgierza była duża część tegoż boru też zwana Chełmy. Zamieszanie dla słabo znających dzieje Zgierza powodują aktualnie wydawane plany miasta. Na jednym z nich (krakowskie wydawnictwo "Pod Aniołem" widnieje nawet dumny napis, że "plan został wydany przy współpracy z Urzędem Miasta w Zgierzu...". Jakaż to współpraca, jak wytłumaczyć fakt, iż przy dzielnicy Okręglik istnieje las Chełmy, a przy dzielnicy Chełmy oczywiście las Okręglik. A może by tak magistraccy urzędnicy rzetelniej sprawdzali podsuwane im wydawnictwa?

Nie wiem skąd pochodzi nazwa Chełmy. Ciekawe, że hełm (na głowę) piszemy przez samo h, natomiast znane mi nazwy miejscowości czy fizjograficzne piszemy przez ch. Jeden z młodych ludzi piszących pracę dyplomową o zgierskim nazewnictwie sugeruje, że po wyciętym lesie pozostały pagórki, kształtem przypominające hełmy i stąd nazwa. Problem w tym, że nazwa była wcześniejsza niż wyrąb lasu i dlaczego zapisano ją przez ch. A może ktoś z PT. Czytelników zna odpowiedź i podzieli się z żądnymi wiedzy pozostałymi czytelnikami.

Teren dzisiejszych Chełmów był zasiedlony od bardzo dawna. Znaleziska w rejonie ul. Owocowej datowane są na ok. 500 lat przed Chrystusem.

Później nic się tam specjalnie nie działo, o czym świadczy bór, który trzeba było wyciąć. Jeszcze na mapie z 1872 r. Teren dzisiejszej ulicy Chełmskiej i okolic to jeden las. I nazwa Chełmy nie występowała. Osadnictwo wkraczało stopniowo i różne części dzielono w różnym czasie. Tak np. w 1931 r. nieruchomość w dobrach Chełmy podzielono na 324 działki. Jednocześnie miasto chciało na terenie lasu Chełmy, będącego zawsze własnością miasta, utworzyć coś w rodzaju "miasta - ogrodu" bardzo popularnej formy zagospodarowania terenu (patrz Miasto Ogród Sokolniki). Podzielono teren, wytyczono sieć ulic i sprzedawano chętnym. Po drugiej stronie szosy do Łodzi, na po plebańskim gruncie też wytyczono nowe ulice i działki. Jedna z ulic nosiła nazwę "Szopena" - tak wtedy pisano.

Na rogu Łódzkiej i Sosnowej znajdują się jeszcze ślady "Parku Ludowego", który powstał w latach 30. ubiegłego wieku. Można tam jeszcze znaleźć ślady alejek i piaskownic.

Wrócę jeszcze do lasu. Ci, którzy jeżdżą do Łodzi tramwajem mają czas by na wiosnę podziwiać zawilce, które momentami przypominają pokrywę śnieżną, "Samochodziarze" tego nie widzą, ale niech na wiosnę pójdą na spacer. Widoków nie pożałują.

Maciej Wierzbowski

Na podst. "ITZ" Nr 6 (10-16.02.2009 r.)

Copyright © 2016. All Rights Reserved by Miasto Zgierz

Created by Logo firmy VobacomVobacom

Ważne komunikaty

22808
Usuń

Nieczynny PSZOK

30 marca 2024 roku (Wielka Sobota) Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) przy ul. Barlickiego 3a w Zgierzu będzie nieczynny. 
22791
Usuń

Planowane wyłączenia prądu

Komunikaty PGE Dystrybucja S.A. Oddział Łódź o planowanych wyłączeniach energii elektrycznej w Zgierzu:  W dniu 2 kwietnia 2024 roku w godz. 08:00-...
28021
Usuń

Rekrutacja na rok szkolny 2024/2025

Rekrutacja do przedszkoli i oddziałów przedszkolnych na rok szkolny 2024/2025 Rekrutacja do klas pierwszych w szkołach podstawowych na rok szkolny...
27399
Usuń

Tymczasowe lokalizacje

Wydział Edukacji i Młodzieży Urzędu Miasta Zgierza - ul. A. Musierowicza 2 w budynku Samorządowego Liceum Ogólnokształcącego im. R. Traugutta ...
13467
Usuń

Ceny wody i ścieków w Zgierzu

Aktualne stawki opłat za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków przez "Wodociągi i Kanalizacja-Zgierz" Sp. z o. o. wynoszą: ...
24682
Usuń

Stopnie alarmowe

Premier Donald Tusk podpisał zarządzenia, które do 31 maja 2024 r. przedłużają obowiązywanie trzech stopni alarmowych: 
10697
Usuń

Odpady komunalne: harmonogramy odbioru, deklaracje i stawki

Harmonogramy odbioru odpadów: 
17413
Usuń

Godziny obsługi interesantów UMZ i USC

Urząd Miasta Zgierza (UMZ - pl. Jana Pawła II 16, ul. ks. J. Popiełuszki 3a, ul. ks. Sz. Rembowskiego 1) i Urząd Stanu Cywilnego (USC - ul. 1. Maja...
14116
Usuń

Zagubione zwierzęta, zwierzęta do adopcji

Bezdomne zwierzęta, w szczególności psy i koty wyłapywane na terenie Gminy Miasto Zgierz przewożone są do Schroniska JASIONKA (miejscowość Jasionka...
4942
Usuń

Dyżury aptek

Apteka całodobowa "U DOMINIKA" (ul. Lechonia 2 - tel. 42 716 52 30) dyżur pełni w dni powszednie, soboty, niedziele i święta. Godziny pracy...
Facebook
YouTube
Google+
RSS