Pociąg Pancerny Nr 52 "Piłsudczyk" był we wrześniu 1939 r. w Zgierzu

Piękną kartę zapisał pociąg pancerny nr 52 "Piłsudczyk", rozpoczynając swój szlak bojowy poprzez wsparcie walk Wołyńskiej Brygady Kawalerii pod Mokrą, a kończąc udziałem w walkach okrążonych oddziałów w transportach kolejowych między stacjami Mrozy-Broszków.

Pociąg pancerny dzielił się na dwie części: skład bojowy i gospodarczy (opancerzano tylko skład bojowy).

• Część bojowa "Piłsudczyka" składała się z: parowozu pancernego Ti 3 - 13, dwóch wagonów bojowych typu PPKss nr 699069 i nr 699070, wagonu szturmowego Wd nr 402633 i dwóch platform typu Pddkz. Obsadę stanowił: poczet dowódcy (40 ludzi(, dwa plutony ogniowe (w każdym - 27 ludzi), pluton wypadowy (32 ludzi), pluton drezyn pancernych (17 ludzi).
• Skład gospodarczy służył za koszary, magazyn amunicji, paliwa i nie­ zbędnych materiałów oraz za warsztaty techniczne. Tworzyły go: zwykły parowóz nieopancerzony Tr 11, dwa trzyosiowe wagony osobowe (mieszkanie dla oficerów), dziesięć wagonów towarowych odpowiednio przystosowanych (miesz kanie dla podoficerów i szeregowych), dwa wagony (składy amunicji), wagon - magazyn materiałów pędnych, magazyn techniczny, umundurowania i broni, cysterna na wodę, węglarka, warsztat mechaniczny, kancelaria, kuchnia, izba chorych oraz pięć platform. Skład gospodarczy obsługiwany był przez pluton techniczno-gospodarczy (48 ludzi). 
• Uzbrojenie składało się z: 2 haubic 100 mm wz. 14/19P, 2 armat 75 mm wz. 02/26, 2 działek 37 mm Puteaux (w czołgach - Renault), 23 ciężkich karabinów maszynowych 7,92 mm (model Maxim 08 i Hotchkiss wz. 25 w czołgach TK 3), 8 ręcznych karabinów maszynowych 7,92 mm (wz. 1928), 110 karabinków 7,92 mm Mauser wz. 98 (lub wz. 29), 64 pistoletów 9 mm "Vis"; 123 bagnetów. 

Ciężki pociąg pancerny nr 52 "Piłsudczyk" w okresie od roku 1929 do 25 sierpnia 1939 r. pełnił funkcję pociągu szkolnego. W dniu 26 sierpnia 1939 r. na apelu porannym odczytano rozkaz mobilizacyjny, w którym określono skład bojowy i gospodarczy. Zgodnie z rozkazem, pociąg pancerny otrzymał nr 52 (hasło-kryptonim "Baszta"). Dowództwo powierzono kpt. Mikołajowi Gonczarowi. (...)

W dniu 6 września 1939 r. "Piłsudczyk" patrolował odcinek Łask - Pabianice, osłaniając własne oddziały. Wobec przełamania frontu armii "Łódź" i ogólnego odwrotu armii polskiej, po powrocie do stacji Łódź Kaliska o godz. 12:00 kpt. Gonczar otrzymał rozkaz odjazdu do Warszawy. Dzięki sprawnej pracy kolejarzy "Piłsudczyk" ze składem gospodarczym udał się na jednotorową linię kolejową Łódź - Zgierz - Łowicz; po przejechaniu około 5 km okazało się, że linia była "zakorkowana"  transportami, i że nie ma możliwości przebicia się. Obydwa składy, jadąc jeden za drugim, wróciły do Łodzi; po rozmowach z kolejarzami obrano trasę Kutno - Łowicz - Warszawa. Na czele jechał pociąg gospodarczy, zaś w bezpiecznym odstępie pociąg pancerny, z doczepionymi czołgami na prowadnicach. W Ozorkowie uzupełniono zapasy wody w parowozach; przed wieczorem dojechano do Łęczycy. Budynki stacji leżały w gruzach, wypalone wraki poprzewracanych siłą eksplozji wagonów i zniszczone tory dopełniały obraz zniszczeń. Na jedynym, nieuszkodzonym torze, koniecznym do dalszej jazdy leżała w poprzek uszkodzona platforma. (...)

Cały artykuł pt. Działania bojowe Pociągu Pancernego nr 52 "Piłsudczyk" we wrześniu 1939 roku Piotra Twardowskiego.