Władysław Sheybal

Vladek Sheybal – Skibiński [*] urodził się 12 marca 1923 roku w Zgierzu pod Łodzią (pracując za granicą podawał różne daty: 1927, 1928, 1933, 1935).

Jego ojciec był artystą-plastykiem i wykładowcą akademickim. Swą pierwszą rolę zagrał już w latach szkolnych. W szkolnym przedstawieniu zagrał… Grzybka! Warto też dodać, że wybitnym aktorem był także prapradziadek Vladka, Kazimierz Skibiński (1786-1858). W czasie wojny Vladek, a wówczas jeszcze Władysław Sheybal brał czynny udział w ruchu oporu. Dwukrotnie trafiał do obozu koncentracyjnego, z którego również dwukrotnie uciekł. Na poważnie zaczął parać się aktorstwem po II Wojnie Światowej. W 1957 roku zagrał w znanym i swego czasu kontrowersyjnym filmie Andrzeja Wajdy “Kanał”. 

Była to jego pierwsza rola filmowa. Zaraz po ukończeniu tego filmu wyjechał na stypendium do Paryża i nigdy już do kraju nie powrócił. Wyjechał do Londynu i tam pozostał. Zamieszkał w domu w dzielnicy Fulham. W latach późniejszych wynajmował także apartament w centrum Paryża. Po wyjeździe na Zachód przyjął łatwiejszą do wymówienia dla cudzoziemców formę swego imienia. Z Władysława Sheybala stał się Vladkiem Sheybalem. Pod takim nazwiskiem wystąpił w wielu filmach i serialach telewizyjnych, choć w filmie “Avalanche Express” (“Ekspres pod lawiną”), prawdopodobnie na skutek pomyłki, został wymieniony w napisach końcowych jako Vladets Shebal. 

Gdy na początku lat sześćdziesiątych przybył do Wielkiej Brytanii, nie znał ani słowa po angielsku. Postanowił nauczyć się tego języka i w tym celu pojechał do Oxfordu. Podjął tam pracę w stołówce uniwersyteckiej. Gdy miejscowe kino pokazał jego film: “Kanał”, został rozpoznany przez studentów. Ten moment stał się przełomem w jego dalszej karierze. Zaczął reżyserować na scenie uniwersyteckiej oraz prowadzić zajęcia aktorskie. Jedna z jego studentek była Gabrielle Drake, z którą kilka lat później zagrał w serialu “UFO”. 

Po swym wielkim sukcesie, jakim okazało się wyreżyserowane przez niego w Oxford University Club przedstawienie opery Modesta Mussorgskiego “Chowańszczyzna” zaczął pracować w telewizji BBC jako reżyser. Reżyserował też w The Little Theatre w Bromley. Jako reżyser i producent współpracował także z telewizją Granada. Wkrótce, za namową swego przyjaciela Seana Connery’ego (poznał go, gdy angażował jego żonę, Dianne Cilento do reżyserowanego przez siebie w telewizji przedstawienia sztuki Anuihla “Jeanette”), przyjął rolę aroganckiego przeciwnika Jamesa Bonda, szachisty Kronsteena w filmie “From Russia with Love” (“Pozdrowienia z Moskwy”). Ten występ stanowił zaledwie początek wspaniałej międzynarodowej kariery filmowej Vladka Sheybala. Zagrał w kilkudziesięciu filmach i serialach. Ostatnią rolą na dużym ekranie był występ w filmie “Double X: The Name of the Game” (“Podwójna niewiadoma”), z telewizją pożegnał się rolą w serialu “The Bill”. Odcinek z udziałem Sheybala nosił tytuł “Sympathy for the Devil” i został wyemitowany na miesiąc przed śmiercią Vladka. 

Jego przyjaciółka Bettie Davis przekonywała go, że “czarne charaktery”, które Vladek Sheybal grał wyjątkowo często, są dla aktora znacznie ciekawsze. “Masz dwie rzeczy, na których możesz się oprzeć” – mówiła mu – “oczy i głos”. Oczywiście grywał nie tylko różnego gatunku łajdaków, ale także wiele innych znakomitych ról. Szczególnie interesująca jest jego współpraca z wybitnym reżyserem, Kenem Russellem. Zwłaszcza film “Women in Love” (“Zakochane kobiety”), w którym Sheybal zagrał rzeźbiarza nazwiskiem Loerke stał się wielkim sukcesem nie tylko reżysera, ale i Vladka. Inne ich wspólne dzieła to między innymi telewizyjny “The Debussy Film” oraz musical “The Boyfriend”, wktórym Vladek spotkał się z jedną ze swych partnerek z serialu “UFO” – Antonią Ellis. 

W 1980 roku zagrał w futurystycznym musicalu rockowym “The Apple”. Akcja tego filmu dzieje się w 1994 roku i opowiada o świecie rządzonym przez demonicznych producentów muzycznych i siłę rocka. Większość krytyków i widzów uznała ten film za jeden z najgorszych w dziejach kina, ale wszyscy zwrócili uwagę na grę Vladka Sheybala, a w jednej z recenzji pojawiło się nawet zdanie, że tylko jego gra ratuje ten film przed ostateczną klapą. I trudno się temu dziwić, Vladek tańczył i śpiewał dwie rockowe piosenki i był w tym absolutnie wspaniały!!!
Także w 1980 roku nakręcił film “All about a Prima Ballerina”, ze sobą w głównej roli oraz Gabrielle Drake swą dawną uczennicą i partnerką z serialu “UFO”, dla której specjalnie napisał rolę w tym filmie. Było to tzw. kino niezależne, film powstał w 10 dni, a sfinansowany został przez samych jego twórców. Utwór pokazywany był na Londyńskim Festiwalu Filmowym w 1980 roku, oraz w prowincjonalnych teatrach w USA. Nie trafił jednak do szerokiego rozpowszechniania, nie jest też niestety dostępny na kasetach video. 

Wiele wspaniałych ról zagrał także na małym ekranie. Szczególnie pamiętną pozostaje tajemniczy doktor Doug Jackson z serialu “UFO”. Wśród innych seriali, w których występował nader często trzeba wymienić miedzy innymi “The New Avengers”, “The Saint”, “Danger Man”, “The Baron” oraz “The Champions”. Ukoronowaniem telewizyjnej kariery Vladka Sheybala stała się rola francuskiego dyplomaty, hrabiego Plasky’ego w filmie “Champagne Charlie” (“Szampański Charlie”). Za tę rolę został nominowany do “Gemini Avards”, nagrody zwanej kanadyjskim Oscarem, przyznawanej za osiągnięcia filmowe i telewizyjne [i].

Jak wszystkie zodiakalne Ryby, miał piękne, niesamowite i tajemnicze oczy. Grał w sześciu językach, po angielsku, niemiecku, francusku, po włosku po rosyjsku i po polsku, a że dysponował naprawdę cudownym głosem, w każdym z tych języków brzmiał wspaniale. Ci, którzy znali go osobiście wspominają go jako człowieka wyjątkowego, towarzyskiego i dowcipnego, życzliwego ludziom i wyrozumiałego dla ludzkich niedoskonałości i wad. 

Vladek Sheybal zmarł nagle i niespodziewanie w swym londyńskim domu 16 października 1992 roku, na skutek pęknięcia aorty brzusznej i wewnętrznego wylewu. Spoczywa na londyńskim cmentarzu Putney Vale Cemetery. 

I choć już tyle lat nie ma go pośród nas, pamięć o Vladku Sheybalu jest wciąż żywa wśród tych, którzy go znali i którzy podziwiają jego dorobek aktorski pozostały na taśmach filmowych i telewizyjnych. 

Strona poświęcona polskiemu aktorowi, reżyserowi i scenarzyście Vladkowi Sheybalowi: http://vladeksheybal.com. 

Źródło: http://vladeksheybal.com/biografia%20polska.html

Czytaj też: 

• Vladek Sheybal - artykuł na stronie sheybal.pl; 
• Tadeusz Łomnicki i Władysław Sheybal. Przyjaciele. - artykuł na stronie sheybal.pl; 
• Dzieje jednej kariery. Władysław Sheybal (1923-1992) - artykuł na stronie Akademii Polskiego Filmu; 
• Władysław Sheybal - artykuł na stronie Wikipedii.